“Kıyılarda köpekbalığı  akını var?” sorusu sosyal medyada sıkça gündeme geliyor. Peki, bu gizemli misafirler ne için geliyor?

1. Ekosistem değişimi & av arayışı

• Akdeniz genelinde aşırı avcılık, büyük predatör köpek balıklarının doğal besin kaynaklarının tükenmesine neden oluyor. Bu da onları daha sığ, kıyıya yakın bölgelere itiyor 

• Son dönemde deniz yüzeyi sıcaklıklarının yükselmesiyle balık göç yolları değişti; küçük balık sürülerini takip eden köpek balıkları da kıyıya kadar geliyor 

2. Akıntı ve oksijen sıkıntıları

• Doğu Marmara gibi bölgelerde dip sularında oksijen azalıyor. Bu durum, derinlerde yaşayan köpek balıklarının daha oksijenli kıyı sularına yönelmesine yol açıyor .

3. Balık çiftlikleri ve yem artıklarının etkisi

• Balık çiftliklerinde özellikle yem ve ölü balıklar suya dağılıyor. Bu besin kaynakları, özellikle mako ve kum köpek balıkları gibi türleri çekiyor 

4. Üreme alanı ve yavru koruma alanı kullanımı

• Bazı kıyılar, özellikle Datça, Muğla ve Antalya çevresi, kum köpek balıkları gibi türlerin üreme ve yavru büyütme alanları haline gelmiş durumda 

5. Gözlem artışı – sosyal medya etkisi

• Mobil cihazların yaygınlaşması, sosyal medya ve yüksek çözünürlüklü kameralarla çekilen paylaşımlar; köpek balıklarının daha sık görüldüğü algısını yaratabiliyor. Aslında bu türler nadir de olsa her zaman vardı 

6. Tehlike mi gerçek mi?

• Türkiye kıyılarında görülüp rapor edilen köpek balığı türlerinin çoğu (kum köpekbalığı, kum çekiçbaş vs.) insanlara yönelik değildir 

• Geçmişte kayıtlara geçmiş nadir saldırı örnekleri olsa da (örneğin 1967 Tuzla vakası), bunların provokasyona bağlı ya da avcılık sırasında yaşandığı belirtiliyor 

• Prof. Dr. Deniz Ayas da şunları belirtiyor: “Türkiye’nin sahilleri, turizm açısından son derece güvenli… Yakın buluşmalar çok nadir” 

 7. Kısacası, köpek balıkları kıyılarda ne arıyor?

1. Besin arayışı — Balık yoğunluğu, çiftlik artıkları, balıkçılık atıkları.

2. Ekosistem baskısı — Aşırı avcılık ve değişen ortam şartları.

3. Üreme/yavru alanı kullanımı — Sığ malik olan kıyılar.

4. Doğal gözlem artışı — Daha önce var olsalar da şimdi daha görünür hâle geldi.

• Gözlemler artıyor ama tehdit hâlâ çok düşük.

• Sahiller güvenli; uzmanlar rutin önlemler (kalabalıkta kalmak, sabah/akşam saatlerinde dikkat gibi) alınmasını öneriyor 

• Bu durum, deniz ekosistemindeki değişimlerin bir yansıması: denizlerimizde dengeler yeniden kuruluyor.

 Öneriler

• Yüzme alanlarında kalın, dalışlarda dikkatli olun.

• Sabah erken veya gün batımı sonrası suya girmekten kaçının.

• Gözlemde olun, ama panik yapmayın—tehlike düşük, merak yüksek.

Türkiye sahillerinde görülen köpek balıkları, bir alarm değil; ekosistem değişiminin habercisi. Besin arayışı, iklim değişikliği ve balık yetiştiriciliği gibi faktörlerle kıyıya yaklaşan bu canlılar, yalnızca “göç eden” bir ekolojik akımın parçası. Sahillerde yürüdüğümüzde, denizin derinliklerinin karmaşık bir tablosuna tanıklık ediyoruz.